ÜRETİM AŞAMALARI |
EN ÇOK BAKILANLAR
..
..
..
..
..SOLDURMA
Soldurma Nedir?
Sıcak hava ile suyu buharlaştırılarak azaltılan çay yaprağının, fiziksel olarak kıvırma işlemi için uygun hale dönüştürülme işlemidir.
 Okunma |
: 5948 |
Sıcak hava ile suyu buharlaştırılarak azaltılan çay yaprağının, fiziksel olarak kıvırma işlemi için uygun hale dönüştürülme işlemidir.
Taze çay yapraklarının ihtiva ettiği % 70-80 oranındaki su % 50-55'e düşer.
Siyah çay üretiminin zorunlu ilk işlemi soldurmadır.
Soldurma genelde Doğal ve Yapay (Cebri) olmak üzere iki şekilde yapılır:
Doğal Soldurma: Çay sürgünleri doğal hava ve sıcaklık koşulları altında soldurulur. Doğal soldurmada yapraklar 10-15 cm aralıklı raflara m2 ye 0.5 kg’a değişen bir şekilde serilir.16-20 saatlik bir süre almasına karşın cebri soldurmaya göre daha üstün kalite değerleri oluşur.
Yapay Soldurma: Yapay (cebri) soldurmanın temel amacı, uygun sıcaklıkta yeterli kurutma gücüne sahip hava ile çay yaprağını temas ettirerek yeknesak ve iyi bir soldurma sağlamaktır.
Geçmişte en çok uygulanmış olanlarlarla günümüzde en çok uygulanan soldurma sistemleri şunlardır:
- Silindir Soldurma
- Tünelde Soldurma
- Trafta Soldurma
- Sürekli soldurma
- Hareketli Soldurma: Hareketli sistemde, otomatik yaş çay yükleme makinesinin bunkerlere alacağı yaş çay, bant hızı ve dökme kalınlığı ile orantılıdır. Çay işleme şartlarına göre bu bantlar ayarlanarak soldurma teknelerinin uygun kalınlıkta düzenli beslenmesi sağlanır. Hareketli soldurma sisteminin, zorunlu haller dışında imalat esnasında durdurulmaması gerekmektedir.
Soldurmaya Verilen Sıcaklık
Soldurmaya verilecek havanın sıcaklığı;
-Yaş çayın tazeliği,
-Islaklık durumu,
-Hava ve çalışma koşullarına göre ortam sıcaklığı ile 38oC arasında değişebilir.
İdeal yapay soldurma sıcaklığı 32oC’dir.
Yüksek sıcaklık uygulanmak suretiyle soldurma süresi kısaltılabilir. Ancak hızlı soldurma siyah çayın niteliğini olumsuz şekilde etkiler.
Aşırı solmuş çaylarda, kuruçayın görünüşü kahverengi, dem rengi hafif ve yeşilimsidir.
Soldurmayı etkileyen başlıca faktörler
Yaprağın tipi : Değişik çay bitkilerinden toplanan ve su kapsamları az ya da fazla olan, küçük ya da büyük, körpe ya da kartlaşmış çay yapraklarının solma durumları farklıdır.
Körpe yapraklarda su kolayca yittiği halde kartlaşmış yapraklarda suyun yitmesi daha uzun süre gerçekleşir.
Soldurmaya alınan çay sürgünleri arasında sap ve kaba yaprak oranı da önemlidir. Sapın solması yaprağa oranla daha güç ve daha uzun zaman alır.
Yaprağın durumu: Çay yapraklarının soldurma öncesi ezilip kırılarak zarar görmeleri soldurmada önemli etki yapar. Zarar görmüş yaprakların soldurma anında kuruması üretilen siyah çayın görünüşünü ve çay deminin niteliğini olumsuz şekilde etkiler.
Soldurma öncesi çay yaprağının sıcaklığı da önemli bir etmendir.
Toplama standardı: İşlenmek üzere fabrikaya getirilen çay yapraklarının usulüne uygun şekle toplanmış olup olmaması soldurma üzerine önemli etki yapar. Toplanan sürgün üzerindeki yaprakların sayısı, büyüklükleri ve kalınlıkları, soldurmada etkilidir.
Serme kalınlığı : Gereğinden kalın veya ince serme, solmanın yeknesaklığı üzerine olumsuz etki yapar. Solmanın iyi olması için soldurma teknelerine serilen yaş çay kalınlığı 25cm’yi geçmemelidir.
Soldurma süresi : Genelde uygulanabilecek belli bir soldurma süresinin belirtilmesi olanaksızdır. Doğal soldurmada bu süre 16- 20 saat almasına karşın cebri soldurmada bu süre daha kısadır Türkiye’de Hareketli Soldurma sistemlerinde 6 saat civarında uygulanmaktadır.
Havanın kurutma kapasitesi: Soldurma işleminde havanın hızı ve hacminin artırılması verilen sıcaklığın artırılmasından çok daha etkilidir.
Soldurma tekniği
-Sarkık, halsiz ve pörsümüş durumda olması,
-Canlı ve parlak olmaması,
Solma yeterli değilse, soldurma tekneleri durdurularak solma sağlanır.
Yetersiz soldurma demde pirinç alaşımına benzer metalik veya otumsu tat oluşturur.
2009 @ Ümmet CAN